LOẠN THỊ CÓ NGUY HIỂM: CÁCH NHẬN BIẾT, XÁC ĐỊNH NGUYÊN NHÂN VÀ ĐIỀU TRỊ

Loạn thị là một tật khúc xạ phổ biến gây suy giảm thị lực đang có dấu hiệu tăng nhanh ở Việt Nam, có thể gặp ở mọi lứa tuổi từ trẻ em đến người trưởng thành. Vậy đâu là nguyên nhân gây loạn thị, triệu chứng và hướng điều trị loạn thị hiệu quả, hãy cùng tìm hiểu chi tiết ở bài viết dưới đây.  

Loạn thị là gì?

Loạn thị xảy ra khi giác mạc có độ cong không đều nhau ở các hướng kinh tuyến. Giác mạc của người loạn thị có hình dạng khác thường làm cho những tia sáng đi qua mắt không thể hội tụ tại một điểm mà bị khuếch tán trên võng mạc, khiến hình ảnh thu được bị méo mó hoặc nhòe mờ.

So sánh mắt loạn thị và mắt thường

Nếu như giác mạc ở trạng thái bình thường được ví như một nửa trái banh khi cắt đôi, thì giác mạc của người loạn thị được ví như một nửa trái bóng bầu dục ở trạng thái cắt nửa, bị biến dạng hơn so với thông thường. Do không có được độ cong hoàn hảo nên khi các tia sáng đi vào mắt sẽ hội tụ ở nhiều điểm khác nhau gây ra loạn thị. Ngoài ra nếu độ cong của thủy tinh thể xảy ra bất thường cũng gây nên loạn thị.

Thường loạn thị hay đi cùng với cận thị, khiến nhiều người nhầm tưởng chúng giống nhau. Nhưng thực tế cận thị là một tật khúc xạ mà mắt thường nhìn mờ những vật ở xa và nhìn rõ những vật ở gần, còn loạn thị là nhìn mờ nhòe mọi vật ở bất kỳ cự ly nào.

Các loại loạn thị thường gặp

Loạn thị được chia thành 4 loại cơ bản, với mỗi dạng loạn thị sẽ có phương pháp điều trị khác nhau:

Loạn Thị Cận (Cận Loạn và Loạn Cận)

Đây là trường hợp người mắc cả 2 tật khúc xạ cận thị và loạn thị, được xác định với 4 loại sau:

• Loạn thị cận đơn thuần
• Loạn thị cận đơn nghịch
• Loạn thị cận đơn chéo
• Loạn thị cận kép, chéo, thuận, nghịch

Loạn Thị Viễn (Loạn Viễn và Viễn Loạn)

Loạn thị viễn xảy ra khi người bệnh mắc đồng thời tật khúc xạ loạn thị và viễn thị, tương đương với 4 dạng cơ bản sau:

• Loạn thị viễn đơn thuận
• Loạn thị viễn đơn nghịch
• Loạn thị viễn đơn chéo
• Loạn thị viễn kép, chéo, thuận, nghịch

Loạn Thị Đều

Loạn thị đều xảy ra khi các kinh tuyến chuyển đổi từ chiết quang cao nhất đến thấp nhất. Để nhận biết, bệnh nhân dựa trên những dấu hiệu:

• Song thị: Gặp trong loạn thị nghịch hay loạn thị mất điều chỉnh
• Quáng mắt: Mắt khó chịu khi tiếp xúc với ánh sáng mặt trời

Loạn Thị Hỗn Hợp

Loạn thị hỗn hợp xảy ra khi một kinh tuyến ở trước võng mạc, kinh tuyến còn lại ở phía sau sẽ gây ra loạn thị hỗn hợp.

Nguyên nhân và triệu chứng của loạn thị

Nguyên nhân loạn thị

Tại sao bị loạn thị? Loạn thị gặp phải ở mọi lứa tuổi và xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau. Trong đó nguyên nhân loạn thị được xác định nhiều nhất là bẩm sinh, trẻ nhỏ bắt đầu đi học hay mắc các tật khúc xạ như cận thị và viễn thị. Bên cạnh đó còn có các nguyên nhân như:

• Trẻ sinh non trên 2 tuần: Trẻ sinh non có trọng lượng cơ thể dưới 2,5kg thường có nguy cơ cao bị loạn thị
• Biến chứng sau phẫu thuật: Rất nhiều người bị tật loạn thị sau khi thực hiện thủ thuật đặt kính áp tròng, chấn thương ở mắt…
• Biến chứng sau khi mắt các tật khúc xạ: Đa số những bệnh nhân có độ cận và độ viễn nặng thường kéo theo loạn thị.

Ngoài ra còn có rất nhiều các nguyên nhân dẫn đến loạn thị như: Thói quen sinh hoạt không khoa học, chế độ dinh dưỡng không đảm bảo, tiếp xúc với thiết bị điện tử quá nhiều… cùng làm gia tăng tỷ lệ loạn thị.

Triệu chứng của loạn thị

Giai đoạn đầu, mắt bị loạn thị không có triệu chứng rõ ràng, thậm chí nhiều trường hợp không có biểu hiện cụ thể. Tuy nhiên, nếu thị lực bắt đầu xuất hiện một trong những biểu hiện của loạn thị sau bệnh nhân cần đến bệnh viện để chẩn đoán và điều trị:

• Hình ảnh bị mờ hoặc méo mó bất thường
• Xuất hiện 2 – 3 bóng mờ khi quan sát 1 hình ảnh
• Khó khăn khi nhìn ở mọi khoảng cách
• Có một số dấu hiệu như: mỏi mắt, thường xuyên chảy nước mắt, đau đầu, đau cổ, đau vai gáy…

Cách kiểm tra tật loạn thị

Để biết mắt có bị loạn thị không cũng như đánh giá chính xác mức độ loạn thị, mọi người nên đến các bệnh viện mắt uy tín để được thăm khám chi tiết.

Tại đây mỗi người sẽ được thực hiện một số bài kiểm tra chẩn đoán chính xác mức độ loạn thị như:

Kiểm tra thị lực
Đây là bước đầu tiên và không thể thiếu trong quy trình khám tật khúc xạ. Mỗi người sẽ được yêu cầu đọc các chữ cái trên bảng từ một khoảng cách nhất định.

Kiểm tra khúc xạ
Bước này sẽ giúp xác định người kiểm tra bị mắc phải tật khúc xạ gì, cùng với đó sẽ xác định tật loạn thị mắc phải có liên quan đến những vấn đề khác của mắt như: Thoái hóa điểm vàng, tác mạch máu võng mạc…

Kiểm tra độ cong giác mạc
Kiểm tra độ cong của giác mạc giúp xác định người mắc tật loạn thị có phải do bệnh giác mạc hình chóp hay không.

Kiểm tra tập trung ánh sáng
Người thăm khám sẽ được chiếu ánh sáng vào mắt để kiểm tra những thay đổi của tia sáng khi đi giác mạc đến võng mạc, bài kiểm tra này giúp xác định tình trạng loạn thị để đưa ra phương pháp điều trị và điều chỉnh thấu kính phù hợp.

Xác định các mức độ loạn thị

Mức độ loạn thị được đo bằng đơn vị diop, hiện có các mức độ loạn thị như sau:
Loạn thị nhẹ
Loạn thị nhẹ là khi mắt được xác định là mắc tật khúc xạ loạn thị dưới 1,0 diop. Với các trường hợp bị loạn thị nhẹ chưa cần đeo kính hay phẫu thuật.

Loạn thị vừa phải
Loạn thị vừa phải là khi mắt được xác định là mắc tật khúc xạ loạn thị từ 1,0 đến 2,0 diop. Trong trường hợp này, theo khuyến cáo của bác sĩ người bệnh cần đeo kính thường xuyên để mắt không phải điều tiết nhiều, giảm tối đa trình trạng mỏi mắt, khô mắt,…

Loạn thị nặng
Loạn thị nặng là khi mắt được xác định là mắc tật khúc xạ loạn thị từ 2,0 đến 3,0 diop. Trong trường hợp này bệnh nhân có thể bị suy giảm thị lực nghiêm trọng, nhìn mờ và ảnh hưởng đến các hoạt động sinh hoạt hàng ngày. Bên cạnh đó khi bị loạn thị nặng có thể khiến người mắc bị đau đầu và ảnh hưởng đến sức khỏe.

Loạn thị nghiêm trọng
Loạn thị nghiêm trọng là khi mắt được xác định là mắc tật khúc xạ loạn thị từ 3.0 diop trở lên. Với tình trạng này bên cạnh đeo kính gọng hay kính áp tròng, người mắc nên phẫu thuật để cải thiện thị lực.

Điều trị loạn thị như thế nào hiệu quả?

Hiện nay có rất nhiều phương pháp điều trị loạn thị, tùy vào từng trường hợp loạn thị và điều kiện giác mạc của từng người sẽ có phương pháp điều trị phù hợp. Trong đó có 3 phương pháp hiệu quả và được lựa chọn nhiều nhất hiện nay là: đeo kính gọng, kính áp tròng và phẫu thuật.

Kính gọng
Đây là phương pháp được lựa chọn phổ biến nhất hiện nay, vì dễ dàng sử dụng, chi phí rẻ và không để lại biến chứng. Tuy nhiên để bảo vệ mắt và giảm sự gia tăng độ loạn mọi người cần thăm khám ở những cơ sở nhãn khoa uy tín để xác định chính xác độ loạn và đeo kính đúng số.

Kính áp tròng
Cũng giống như kính gọng, kính áp tròng là phương pháp được rất nhiều người lựa chọn vì chi phí hợp lý, dễ sử dụng và tăng tính thẩm mỹ. Tuy nhiên việc sử dụng kính áp tròng thường xuyên và không đúng cách sẽ khiến mắt bị khô, dễ bị tổn thương.

Kính Ortho – K
Đây là một loại kính áp tròng cứng dùng vào ban đêm thường sử dụng cho người bị loạn thị nặng. Với chức năng định hình tạm thời lại giác mạc, hỗ trợ làm giảm và làm chậm tiến triển độ khúc xạ. Khi sử dụng kính áp tròng ban đêm Ortho – K người mắc tật khúc xạ chỉ cần đeo vào ban đêm từ 6-8 tiếng trong lúc ngủ, thị lực sẽ sáng rõ vào sáng hôm sau.

Phẫu thuật tật khúc xạ
Người trưởng thành đã ổn định độ loạn và không muốn phụ thuộc vào kính gọng có thể lựa chọn phương pháp điều trị phẫu thuật tật khúc xạ. Trước sự phát triển của y học và công nghệ, nhiều phương pháp phẫu thuật loạn thị an toàn, hiệu quả và phục hồi nhanh chóng như: ReLEx SMILE, Lasik, Femto-Lasik, SmartsurfACE…

Tuy nhiên, để điều trị loạn thị được hiệu quả, người bệnh cũng cần lưu ý phòng ngừa để tránh trường hợp loạn thị cao không thể phẫu thuật như:

• Tránh để mắt tổn thương
• Đeo kính bảo vệ mắt khi làm việc và nguồn ánh sáng mạnh
• Dành thời gian nghỉ ngơi khi làm việc với máy tính, đọc sách…
• Bổ sung các loại vitamin giàu dinh dưỡng và tốt cho thị lực

Với đối tượng trẻ nhỏ, người bệnh có độ cận cao, giác mạc không đủ điều kiện phẫu thuật,.. thì đeo kính áp tròng và kính gọng là phương pháp điều trị phổ biến nhất.

Phương pháp phòng ngừa loạn thị

• Có rất nhiều các phương pháp để phòng ngừa loạn thị như:
• Học tập, làm việc trong môi trường có điều kiện ánh sáng tốt
• Áp dụng quy tắc 20/20/20: 20 phút nhìn màn hình hãy cho mắt nghỉ ngơi 20 giây và nhìn ra xa tầm 20 feet (~6m).
• Ăn uống lành mạnh, bổ sung đầy đủ các chất dinh dưỡng, vitamin, thực phẩm chứa nhiều vitamin A…
• Khám và điều trị dứt điểm các bệnh lý về mắt để tránh các biến chứng có thể gây loạn thị
• Thăm khám mắt định kỳ 6 tháng 1 lần để phát hiện và điều trị kịp thời các bệnh lý về mắt (nếu có)

Địa chỉ khám chữa loạn thị uy tín

Để thăm khám và điều trị loạn thị, người bệnh nên tìm đến các bệnh viện nhãn khoa uy tín. Bệnh viện Mắt Quốc tế DND là bệnh viện chuyên khoa mắt đạt tiêu chuẩn quốc tế triển khai các công nghệ, kỹ thuật hiện đại trong chẩn đoán, phẫu thuật và điều trị các bệnh về mắt với các chuyên gia hàng đầu về nhãn khoa trong và ngoài nước với các ưu thế vượt trội:

• Hệ thống máy móc, trang thiết bị khám và điều trị đồng bộ, hiện đại.
• Đội ngũ chuyên gia, bác sĩ trên 30 năm kinh nghiệm.
• Hợp tác với các Trung tâm nhãn khoa lớn trên thế giới của Mỹ, Singapore và Canada trong chẩn đoán và điều trị bệnh.
• Dịch vụ chăm sóc chuyên nghiệp, phục vụ tận tâm.
• Dữ liệu được chuẩn hóa và quản lý toàn diện

Bệnh viện Mắt Quốc tế DND tự hào là bệnh viện đầu tiên tại Miền Bắc phẫu thuật ReLEx SMILE nhiều nhất khu vực Châu Á – Thái Bình Dương (theo thống kê của Carl Zeiss). Đồng thời, sở hữu hệ thống phương pháp phẫu thuật toàn diện với 5 máy mổ thế hệ mới nhất trên thế giới trong ngành nhãn khoa: Visumax, MEL90, Zeimer, Amaris 1050 RS cho phép bác sĩ phẫu thuật có thêm sự lựa chọn phù hợp và hoàn chỉnh nhất cho từng bệnh nhân.
Đội ngũ bác sĩ giỏi chuyên môn, giàu kinh nghiệm tại Bệnh viện Mắt Quốc tế DND:

• Bác sĩ Nguyễn Đăng Dũng: Giám đốc Bệnh viện Mắt Quốc tế DND, hơn 30 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực nhãn khoa Hoàn thành khóa học về công nghệ của LADARVISION™ EXCIMER LASER WORKSTATION. Chứng nhận của bộ Y Tế – Thái Lan hoàn thành khóa đào tạo nhũ tương hóa Phaco. Chứng nhận của bộ Y Tế – Thái Lan khóa học Phaco. Chứng nhận của bộ Y Tế Giải phẫu thủy tinh thể. Chứng nhận tham dự khóa học phẫu thuật khúc xạ. Chứng chỉ phẫu thuật Lasik trên máy NIDEK. Chứng nhận hoàn thành khóa học về công nghệ về phẫu thuật RELEX SMILE, RELEX FLEX, Femto-Lasik
• Thạc sĩ bác sĩ Đặng Thị Như Quỳnh: Phó giám đốc phụ trách chuyên môn Bệnh viện Mắt Quốc tế DND, gần 20 năm kinh nghiệm trong điều trị nhãn khoa. Tốt nghiệp đại học Y Hà Nội. Chứng nhận tham gia khóa đào tạo phẫu thuật Phaco cơ bản.Chứng chỉ phẫu thuật Lasik trên máy NIDEK. Chứng nhận hoàn thành khóa học về công nghệ phẫu thuật RELEX SMILE, RELEX FLEX, Femto-Lasik trên hệ thống máy VISUMAX (CarlZeiss)
• Thạc sĩ bác sĩ Phạm Thị Hằng: Trưởng khoa khúc xạ – lasik Bệnh viện Mắt Quốc tế DND. Hơn 17 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực nhãn khoa. Chứng chỉ phẫu thuật Lasik trên máy NIDEK. Chứng nhận hoàn thành khóa học về công nghệ phẫu thuật RELEX SMILE, RELEX FLEX, Femto-Lasik trên hệ thống máy VISUMAX (CarlZeiss)

Trên đây là những thông tin chi tiết về tật khúc xạ loạn thị. Để đặt lịch thăm khám quý khách vui lòng liên hệ đến hotline: 0969.128.128 – 0968.11.55.88.