Người bị cận nên biết cách phân biệt các dạng cận thị khác nhau để có phương pháp điều trị phù hợp.
I) Cận thị là gì?
Mắt cận thị nhìn mọi vật ở xa mờ hơn mắt thường
Cận thị là một tật khúc xạ rất ở mắt rất phổ biến. Người bị cận thị gặp khó khăn khi nhìn và ghi nhận hình ảnh chi tiết ở xa. Thường họ phải nheo mắt điều tiết để thấy rõ hơn.
Cận thị (hay còn gọi là “tật nhìn gần”) thường là do:
– Chiều dài trục nhãn cầu hơi dài so với bình thường.
– Mắt hay phải nhìn gần thường xuyên, hoặc thị lực (công suất hội tụ) quá cao.
Hình ảnh của vật nhìn thấy không được hội tụ trên võng mạc như mắt bình hường mà là hội tụ ở trước đó, vì vậy người cận thị không nhìn được rõ nét các vật ở cự ly xa.
Điểm hội tụ ở mắt cận thị không rơi vào đúng trung tâm của võng mạc như mắt thường
II) Phân loại cận thị
1) Cận thị đơn thuần (simple myopia) thường có độ cận nhỏ hơn 6 Điốp và cũng có thể đi kèm với loạn thị. Đây là loại cận thị phổ biến nhất, thường bắt đầu ở độ tuổi đi học từ 6 – 18 tuổi (chiếm đến hơn 70%). Do mắt hay phải nhìn gần khiến thủy tinh thể phồng lên, thị lực tăng theo. Các nghiên cứu chỉ ra rằng nguyên nhân chủ yếu là ở chế độ sinh hoạt và một phần do di truyền. Cận thị đơn thuần phát triển qua nhiều năm và ngừng ở một mức độ nhất định.
2) Cận thị thứ phát (induced myopia hay acquired myopia) có thể do (a) sơ hóa thủy tinh thể (nuclear sclerosis); (b) tác dụng phụ do tiếp xúc với một số loại thuốc kê đơn; (c) đường huyết tăng cao (phần lớn do tiểu đường) và một số nguyên nhân khác.
3) Cận thị ban đêm (nocturnal myopia) tức mắt nhìn kém đi về ban đêm hoặc khi có ánh sáng yếu. Về cơ bản, vào ban ngày mắt vẫn nhìn bình thường. Khi mắt bị cận thị ban đêm, đồng tử sẽ điều tiết để nhận được thêm nhiều ánh sáng. Hệ quả là hình ảnh tới mắt sẽ bị biến dạng.
4) Cận thị giả (pseudomyopia) xảy ra khi mắt gia tăng điều tiết. Cơ thể mi trong mắt phụ trách nhiệm vụ chỉnh khả năng điều tiết. Khi cơ thể mi bị co cứng, sẽ xảy ra cận thị giả, khiến mắt không nhìn rõ được như bình thường. Tình trạng này là tạm thời và mắt có thể hồi phục sau một thời gian nghỉ ngơi nhất định.
5) Cận thị thoái hóa hay cận thị bệnh lý (degenerative myopia hay pathological myopia) là cận thị rất nặng, mắt thường cận hơn 6 Điốp và kèm theo thoái hóa bán phần sau của nhãn cầu. Trục nhãn cầu phát triển dài nhanh hơn bình thường, mắt không ổn định và liên tục tăng độ cận, khiến mọi vật xung quanh ngày một nhòe hơn.
Trường hợp này có thể dẫn tới thoái hóa võng mạc và hoàng điểm, bong võng mạc có vết rách, lác mắt, glôcôm và gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến thị lực cả ở những người còn khá trẻ.
Cận thị thoái hóa là cận thị rất nặng và không ngừng lại cả khi bệnh nhân trưởng thành
Loại cận thị này khá hiếm và nguy hiểm, thường phát triển từ khi còn rất nhỏ và không ngừng lại cả khi bệnh nhân trưởng thành. Bệnh nhân cận nặng nên nhỏ giãn soi đáy mắt càng sớm càng tốt để phát hiện và điều trị kịp thời.
