Các tổn thương, các biến chứng mắt của bệnh nhân đái tháo đường nếu được phát hiện và điều trị sớm thì hiệu quả điều trị càng cao và lâu dài. Để tăng hiệu quả điều trị các biến chứng vào mắt cần có sự phối hợp của nhiều chuyên khoa, trong đó chuyên khoa nội tiết đóng một vai trò rất quan trọng trong công tác kiểm soát đường huyết, các yếu tố nguy cơ và đặc biệt là sự cộng tác của bệnh nhân.
Bệnh nhân đái tháo đường cần có ý thức trong công tác khám và theo dõi định kỳ hằng năm. Tổ chức Y tế thế giới (WHO) và hiệp hội đái tháo đường thế giới (IDF) khuyến cáo:
– Bệnh nhân đái tháo đường type I: khám chuyên khoa mắt sau 5 năm phát hiện bệnh.
– Bệnh nhân đái tháo đường type II: khám chuyên khoa mắt ngay sau khi phát hiện bệnh.
– Phụ nữ đái tháo đường mang thai: khám mắt trước khi sinh và sau khi sinh 3 tháng.
– Khám định kỳ 2 lần/ một năm.
Bệnh nhân đái tháo đường khám chuyên khoa mắt được thực hiện theo đúng quy trình:
– Thử thị lực, đo khúc xạ
– Khám mắt trên sinh hiển vi, tư vấn điều trị cho bệnh nhân.
– Đo nhãn áp, tra giãn đồng tử. Siêu âm mắt đánh giá tình trạng dịch kính võng mạc.
– Chụp đáy mắt (chụp mạch huỳnh quang) khi có chỉ định
– Laser quang đông võng mạc khi có chỉ định
– Lưu dữ số liệu, theo dõi lâu dài. Hội chẩn các chuyên khoa khi cần thiết.
1. Điều trị bệnh lý võng mạc đái tháo đường bằng Laser
Laser quang đông võng mạc là phương pháp hiện đại và hiệu quả nhất để điều trị bệnh võng mạc đái tháo đường hiện nay. Laser quang đông có tác dụng phá huỷ các tổ chức tân mạch võng mạc, ngăn chặn xuất huyết dịch kính võng mạc và phù hoàng điểm. Từ đó có tác dụng ngăn chặn sự tiến triển của bệnh và bảo tồn thị lực cho bệnh nhân. Để tránh tái phát và bệnh nặng lên cần có chế độ kiểm tra mắt thường xuyên, tối đa 3 tháng một lần để phát hiện sớm các biến chứng và điều trị kịp thời. Laser quang đông võng mạc có thể phải thực hiện nhiều lần nhằm ngăn chặn diễn biến nặng lên của bệnh, tuy nhiên bệnh có thể bị tái phát trở lại sau khi làm Laser quang đông. Do vậy cần phải có khám định kỳ và theo dõi lâu dài sau khi làm Laser quang đông võng mạc.
2. Điều trị phẫu thuật:
– Lạnh đông: cho phép huỷ diệt những vùng thiếu máu khi không thể dùng Laser được do chảy máu dịch kính hoặc đục các môi trường quang học.
– Cắt dịch kính: được chỉ định khi chảy máu trong dịch kính quá nhiều và thời gian lâu không tiêu được, tạo thành các dải tổ chức hoá trong dịch kính.
Điều trị bằng thuốc không có giá trị trong điều trị bệnh lý võng mạc đái tháo đường, chỉ các tác hỗ trợ thêm cho điều trị bằng Laser quang đông võng mạc.
