1.Bệnh hắc võng mạc trung tâm thanh dịch là gì?
Bệnh hắc võng mạc trung tâm thanh dịch là bệnh đặc trưng bởi bong thanh dịch võng mạc không rõ nguyên nhân của cực sau nhãn cầu gây ra do sự dò chất dịch qua biểu mô sắc tố.
2. Yếu tố nguy cơ
- Nam giới, 30- 50 tuổi
- Một mắt
- Châu Á, Mỹ Latinh
- Cơ địa dễ xúc cảm, stress
- Sự tăng cao của corticoid nội sinh hay ngoại sinh liên quan đến bệnh
- Dùng thuốc tâm thần, cao huyết áp không điều trị,…
3. Triệu chứng lâm sàng
- Hội chứng hoàng điểm: nhìn hình cong queo méo mó, biến đổi màu sắc, có cảm giác một bóng mờ che trước mắt, thị lực giảm
- Bong thanh dịch võng mạc phía dưới có thể có tổn hại thị trường tương ứng
- Soi đáy mắt: vùng bong thanh dịch đẩy võng mạc cao lên ở hoàng điểm, nhìn thấy một vùng có quầng màu sẫm hơn, hoàng điểm phù mất ánh trung tâm. Giai đoạn muộn hoặc bệnh nhân tái phát thường có nhiều xuất tiết cứng bé nằm theo hướng đồng tâm vùng hoàng điểm
4. Chẩn đoán hình ảnh
- OCT: có giá trị tốt nhất trong chẩn đoán và theo dõi kết quả điều trị nhờ theo dõi kích thước của bọng. Thoái hóa võng mạc có thể thấy trong trường hợp mãn tính hoặc tái phát
- Chụp mạch huỳnh quang: tăng huỳnh quang vùng tương ứng tổn hại biểu mô sắc tố và những điểm dò, hiện tượng thấm huỳnh quang ở những vị trí bong thanh dịch võng mạc
5. Tiến triển
- Đa số có thể tự thoái triển, thị lực hồi phục
- Có thể có rối loạn kéo dài như cảm giác lóa, méo hình, nhìn màu có sự thay đổi
- Có thể tổn hại biểu mô sắc tố và tế bào võng mạc vùng hoàng điểm, màng xơ dưới võng mạc
- Tái phát (40-50%), một số tái phát kèm bệnh lý tổn hại của biểu mô sắc tố, đôi khi có tân mạch dưới võng mạc đặc biệt ở bệnh nhân >50 tuổi
6. Điều trị
6.1 Nội khoa:
- Nên ngừng điều trị corticoid nếu có thể, đặc biệt trong trường hợp tái phát, mạn tính hoặc nặng
- Sử dụng acetazonamid đôi khi không làm cho bệnh thoái triển nhanh hơn so với không dùng
6.2 Laser
- Nhằm hạn chế điểm dò giúp hấp thu dịch dưới võng mạc tốt hơn
- Chống tái phát
- Biến chứng: xuất huyết, mỏng biểu mô sắc tố, tân mạch dưới võng mạc, nặng thêm triệu chứng